डॉक्टरांना "रेफरल फी' देणे अवैध - इन्कम टॅक्स विभागाचा दणका. ॲड. रोहित एरंडे ©

डॉक्टरांना "रेफरल फी' देणे अवैध  -  इन्कम टॅक्स विभागाचा  दणका

ॲड. रोहित एरंडे ©

रेफरल फी, ज्यालाच काही जण कट प्रॅक्टिस असेही म्हणतात, तो विषय कायद्याच्या ऐरणीवर नुकताच आला.

डॉक्टर आणि नर्सिंग होम्स ह्यांना 'रेफरल फी' नावाखाली दिलेली तब्ब्ल १ कोटी रुपयांची रक्कम हि पुणे येथील एका  डायग्नोस्टिक सेन्टरला  उत्पन्नातून वैध वजावट म्हणून क्लेम करता येणार नाही असा महत्वपूर्ण निकाल नुकताच पुणे येथील इन्कम टॅक्स अपिलीय ट्रॅब्युनल ने नुकताच दिला. ह्या केसची थोडक्यात हकीकत अशी कि कंपनी कायद्याखाली नोंदलेल्या पुणे येथील ह्या  कंपनीचा व्यवसाय एक्स-रे, सिटी.स्कॅन अश्या वैद्यकीय निदान ( डायग्नोस्टिक) सेवा देणारा आहे. सदरील कंपनीने २०१५- १६ सालासाठी विवरणपत्र भरताना रु. १,९७,९०,४४१/-  इतक्या रुपयांचा तोटा दाखविला होता. मात्र मूल्यांकन अधिकाऱ्याने रु.९७,४४,७५१/- एवढ्या रकमेची वजावट देण्यास नकार देताना असे नमूद केले कि  हा खर्च   संबंधित कंपनीने डॉक्टर आणि नर्सिंग होम ह्यांना दिलेल्या रेफरल फी पोटी दाखविला होता आणि रेफरल फी देणे हे वैद्यकीय परिषदेच्या तरतुदी (व्यावसायिक आचार, शिष्टाचार आणि नैतिकता) नियमन कायदा, 2002 च्या तरतुदींचे सरळ सरळ उल्लंघन आहे आणि म्हणून हि वजावट देण्याचे अधिकाऱ्यांनी नाकारले. हा निर्णय न पटल्याने सदरील कंपनीने केलेले पहिले अपील देखील फेटाळले गेले आणि म्हणून  प्रस्तुतचे अपील  २ सदस्यीय बेंचपुढे आले.

अपिलात बेंचने देखील संबंधित कंपनीचे अपील फेटाळताना नमूद केले कि असाच प्रश्न मा. सर्वोच्च न्यायालयापुढे २०११ मध्ये  अपेक्स लेबॉरेटरीज विरुद्व इन्कम टॅक्स अधिकारी ह्या केसमध्ये उपस्थित झाला होता. ह्या केसमध्ये  मा.  सर्वोच्च न्यायालयाने स्पष्ट शब्दांमध्ये नमूद केले कि  मोफत  भेटवस्तू (फ्रिबीज )आणि रेफरल फी देणे हे कायद्याच्या विरुद्ध आहे आणि त्यापोटी वजावट मिळू शकणार नाही. बेंचने पुढे असेही नमूद केले कि डॉक्टर आणि नर्सिंग होमला रेफरल फी देणे हे कायद्याच्या विरुध्द असल्यामुळे करदात्याच्या  उत्पन्नातून वैध वजावट म्हणून त्यास मान्यता देताच येणार नाही.

हा निकाल सर्वसामान्य जनतेसाठी खूप जिव्हाळ्याचा आहे. आधीच डॉक्टर -पेंशट  ह्यांचे नाते दुष्टचक्रात अडकलेले आहे. ह्यामध्ये एक मजेशीर प्रकार दिसून येतो कि टेस्ट मध्ये काहीच निघाले नाही, कि रेफरल फीसाठी डॉक्टर उगाचच वेगवेगळ्या टेस्ट करायला सांगितल्या  असे आरोप होत असतात.  अर्थात सब घोडे बारा टक्के ह्या न्यायाने सर्व डॉक्टरांना  डायग्नोस्टिक सेंटर्स ला एकाच तराजूमध्ये तोलणे चुकीचे होईल. परंतु ह्यानिकालने संबंधितांनि योग्य तो धडा नक्कीच घ्यावा.

You may read the following blog in English on the same subject 

https://advrohiterande.blogspot.com/2022/11/payment-of-referral-fees-to-doctors-and.html

धन्यवाद,

ऍड. रोहित एरंडे.©