"वेध कायद्याचा" -"LAW FOR ALL"

 आम्ही , शिवतीर्थ नगर, पुणे  येथील माधवबाग सोसायटी  या  बंगलो सोसायटी मध्ये गेले ४० वर्षे राहतो. आम्ही व आमच्या शेजारील प्लॉट मिळून जॉईंट redevelopment साठी सोसायटीला   अर्ज दिला होता मात्र बरच वेळ काढून नंतर जनरल बॉडीमध्ये    (G.B)  मतदान घेऊन त्या मध्ये प्लॉट अंमलगेशन आणि नवीन सभासदाद सदस्यत्व ची मजुरी घ्यावी लागेल असे   सांगितले. मात्र सोसायटीच्या कमिटीने   घरोघरी जाऊन वरील ठराव पास होऊ नये या साठी प्रचार केला.आम्ही सुद्धा वरील ठराव पास होणे पुढील काळात किती फायद्याचे ठरेल हे सांगितले. परंतु  G.B मध्ये ठराव सोसायटीच्या बाजूने पारित झाला आणि आमचा  प्रोजेक्ट जागेवर थांबला. यात आमचे बरेच आर्थिक नुकसान झाले आहे. या पूर्वी २-३ प्लॉटचे अमालगामेशन झाले आहे. तरी वरील विषयास आम्हास योग्य मार्गदर्शन द्यावे. श्री. अश्विन करमरकर, पुणे.  आपल्यासारखे प्रश्न हे अश्या  अनेक बंगलो सोसायट्यांमध्ये सुरु झाले आहेत. अर्थात प्रत्येकाच्या फॅक्टस वेगळा असू शकतात आणि या प्रश्नांचा  विस्तृत उहापोह जागेअभावी येथे करणे शक्...

  स्वकष्टार्जित मिळकतीमध्ये  हट्ट करून   हक्क मिळत  नाही  ऍड. रोहित एरंडे.© माझे वय आता ७५ झाले आहे. मी कष्टाने काही मिळकती करून ठेवल्या आहेत. मला २ मुले आणि  एक मुलगी आहे. मोठा मुलगा मागील वर्षी  अचानक गेला. आता  त्याची बायको आणि मुले माझ्या मिळकतीमध्ये हक्क द्याच असा हट्ट करू लागली आहेत. कुठून कुठून निरोप पाठवत आहेत. मला आणि माझ्या पत्नीला याचे टेन्शन येते आहे. कायद्याने माझ्या सुनेला आणि नातवंडांना असा हक्क मला द्यावा लागेल का ?    एक वाचक, पुणे.  हक्क असणे आणि हक्काचा हट्ट करणे या दोन वेगवेळ्या गोष्टी आहेत आणि हट्ट करून नसलेला हक्क निर्माण होत नाही.  एखाद्या मिळकतीमध्ये मालकी हक्क हा व्यक्तींच्या हयातीमध्ये  खरेदीखत, बक्षीसपत्र, हक्कसोड पत्र, वाटप-पत्र यांसारख्या नोंदणीकृत दस्तानेच आणि   एखाद्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर त्याच्या मिळकतीमधील मालकी हक्क हा मृत्यूपत्राने (टेस्टमेंटरी सक्सेशन) किंवा मृत्यूपत्र केले नसेल तर वारसा हक्काने (इंटेस्टेट सक्सेशन )  तबदील होऊ शकतो.  कोणत्याही हिंदू स्त्री- पु...

 सर्वसाधारण भविष्य निर्वाह निधी : लग्नानंतर नॉमिनेशन बदलणे अनिवार्य : मा. सर्वोच्च न्यायालय. लग्न करणे हे ऐच्छिक असले तरी जे करतात त्यांच्यासाठी  आयुष्यभराच्या प्रवासातील एक महत्त्वपूर्ण टप्पा असतो जिथे  सहजीवन आणि  वेगवेगळ्या  जबाबदाऱ्या देखील सुरु होतात आणि नवऱ्यांच्या बाबतीत आई का बायको अशी ओढाताण सुरु होऊ शकते. हिंदू वारसा कायद्याप्रमाणे   एखाद्या हिंदू पुरुषाचे मृत्युपत्र न करता निधन झाल्यास त्याचं मिळकतीचे वारसदार असणाऱ्या  क्लास-१ वारसांमध्ये बायको आणि मुले यांच्याबरोबरच सामान हिस्सेदार म्हणून आईचा देखील समावेश होतो , वडील क्लास-२ मध्ये  येतात. तर लग्नापूर्वी नॉमिनी म्हणून आई -वडिलांचे नाव लावेल असले तरी लग्न झाल्यावर  वैवाहिक जोडीदारालाही General Provident Fund (GPF) म्हणजेच  सर्वसाधारण भविष्य निर्वाह निधी मध्ये समान हिस्सा मिळतो का , असा प्रश्न सर्वोच्च न्यायालयापुढे नुकताच उपस्थित झाला आणि या प्रश्नाचे होकारार्थी उत्तर देताना सर्वोच्च न्यायालयाने नमूद केले की मयत कर्मचार्‍याचे GPF चे  लाभ  त्याचे पालक आणि  व...

 पुनर्विकास आणि पर्यायी जागेच्या भाडयाचा प्रश्न?"  ॲड. रोहित एरंडे © मी ९१ वर्षांचा आहे. मुंबईत आमची स्वमालकीची जागेवर  ४०/५० वर्षापासून चाळी बांधून आम्ही रहात आहोत. २० वर्षापूर्वी एका बिल्डरने मोकळया जागेवर दोन इमारती बांधून त्यात १२० सभासद सुखाने रहात आहेत. शिल्लक चाळी खाली केल्या नाहीत म्हणून बिल्डर निघून गेला.  दुसऱ्या बिल्डरने पुनवर्विकासामध्ये  २ बी.एच.के. जागा देवू केली,.  आता एस.आर.ए. मार्फत एक विकासक ४/५ महिन्यांपूर्वी आला.    किती जागा देणार  काहीही माहिती नाही, मात्र  मासिक भाडे रु.२२,०००/-  देणार  असे सांगितले, पण  या  भाडयात जवळपास सर्वाना घरे मिळणे अशक्य. मी माझ्या परीने प्रयत्न करतोय. तसेच इमारती व चाळीतील सभासदांचा नफा-तोटा किती होइल ? आम्हाला किती जागा मिळावी ?  सुदर्शन सिताराम परब, मुंबई.    सर्व प्रथम आपण या वयातही सक्रीय आहात आणि इतरांचा विचार करत आहात याबद्दल आपले अभिनंदन आणि अशाच थँक लेस जॉब करणाऱ्या मंडळींमुळेच पुनवर्विकासाचे काम पुढे जात असते. तुमच्या प्रश्नात अनेक प्रश्न दडलेले ...

 ॲटॅच्ड टेरेस फ्लॅटसाठी जादाचा  मेंटेनन्स नाही.   ॲड. रोहित एरंडे © सोसायटी मधील मेंटेनन्स चार्जेस प्रत्येक सदनिका धारकाला समान असतात असे समजते. त्यामध्ये चटई क्षेत्रानुसार वाढ करता येत नाही. काही सदनिकांना जोडून गच्ची किंवा टेरेस असते किंवा ओपन टू स्काय असा भाग असतो. समजा सोसायटी तील सर्व सदनिका ५०० स्क्वेअर फूट या चटई क्षेत्राच्या आहेत. त्यांचा देखभाल खर्च म्हणून समजा ५००० रुपये सोसायटी चार्ज करते. म्हणजे १० रुपये प्रती फूट. परंतु एक सदनिका अशी आहे की तीचे चटई क्षेत्र २५० फूट कव्हर्ड व २५० फूट ॲप्रूव्हड प्लॅन नुसार ॲटॅच्ड टेरेस, ज्याला त्या सदनिकेमधूनच एन्ट्री आहे, म्हणजे जोडलेली आहे. या वेळी या सदनिकेला सोसायटीने मेंटेनन्स चार्ज किती लावला पाहिजे या बाबत काही नियम आहेत का? वरील उदाहरणात या सदनिकेचा मेंटेनन्स चार्ज फ्लॅटसाठी वेगळा आणि टेरेससाठी वेगळा असला पाहिजे का ?     मिलिंद काळे, मुलुंड, मुंबई  आपल्या मेंटेनन्सच्या  प्रश्नामध्ये टेरेसबद्दलचे   उपप्रश्न दडले आहेत. प्रत्येक सोसायटीमध्ये कळीचा मुद्दा असलेला मासिक देखभाल खर्च / से...

 मी पुण्यातील एका सोसायटीमध्ये शेवटच्या - ७व्या मजल्यावर राहतो. मी माझ्या दरवाजाबाहेरील भिंतीला लागून एक लाकडी कपाट चप्पल ठेवण्यासाठी ठेवले आहे. मात्र माझ्या शेजाऱ्याने यावर हरकत घेऊन सोसायटीकडे तक्रार केली  आहे की नियमाप्रमाणे कॉरीडोअर , जिना, इ. कॉमन जागेत अश्या कुठल्याही वस्तू ठेवता येणार नाहीत. बाकी प्रत्येक मजल्यावर काही जणांनी लोखंडी रॅक, कपाटे ठेवली आहेत तर काहींनी चक्क सुरक्षिततेसाठी पॅसेजला दार करून तो आत घेतला आहे. कॉरीडोअरचा असा वापर करणे गुन्हा आहे का ? कायदा काय सांगतो ? एक वाचक, पुणे.   तुमच्यासारखे प्रश्न बहुतेक ठिकाणी दिसून येतात, फक्त तक्रारी होण्याचे प्रमाण अत्यल्प असते !  सोसायटी असो वा अपार्टमेंट, सभासदाला   जसे  काही हक्क प्राप्त होतात त्याचबरोबर त्याला काही कर्तव्ये देखील पार पाडायची असतात आणि दोन्ही ठिकाणी सभासदाला सामायिक (common ) जागेचा वापर खासगी कारणाकरिता करता येत नाही. या आपल्या प्रश्नाचा विचार करिता कायदेशीर तरतुदी आदर्श उपविधी आदर्श उपविधी क्र. १६९ (अ) मध्ये स्पष्ट केल्या आहेत.  आपल्याला जेवढी जागा करारनाम्याने...

 इच्छापत्र स्वतःच्या इच्छेप्रमाणेच  करणे अपेक्षित !  आमची सर्व स्थावर जंगम मिळकत ही मी आणि माझ्या पत्नीने कष्टातून कमविली आहे. आम्हाला २ विवाहित मुले आहेत.  आता वयाप्रमाणे आमचे इच्छापत्र (विल) करणार याची कुणकुण लागल्यावर  दोन्ही मुले आणि दोन्ही सुना वेगवेगळे भेटून त्यांची इच्छा काय आहे हे सांगायला लागले आहेत. ते लाभार्थी असल्याने त्यांना  मृत्युपत्राचा मसुदा वाचायला मिळायला हवा किंवा ते त्यांच्या  वकीलांमार्फत करून आणतील  अशी त्यांची मागणी आहे. लाभार्थ्याला अशी  माहिती कायद्याने सांगणे कायद्याने गरजेचे आहे का ? आमच्या  दोस्तांच्या मृत्युपत्राची मसुदा वापरू का ?  या सर्वाचा  आम्हाला खूप ताण येत आहे. कृपया मार्गदर्शन करावे.    एक पालक, मुंबई.  प्रॉपर्टी नसली तरी त्रास आणि असली तर जास्त त्रास, असे म्हणतात. आमच्याकडे येणाऱ्या अनेक केसेस मधून असे आवर्जून सांगावेसे वाटते की सध्याच्या काळात    पालकांनी जास्त भावनीक (emotional )  न होता प्रॅक्टिकल होणे गरजेचे आहे कारण  भिडस्त स्वभाव  / 'नाही म्हण...

"पुनर्विकास आणि पर्यायी जागेच्या  भाड्याचे प्रश्न   ॲड. रोहित एरंडे © आमच्या  सोसायटीची  रिडेव्हलपमेंट प्रक्रिया सुरु झाली आहे. यामध्ये २-३ बीएचके सदनिक धारक आणि काही दुकानदार आहेत. आम्हा सर्वांना पर्यायी जागेचे भाडे वेगवेगळे मिळणार आहे, दुकानदारांना सगळ्यात जास्त पैसे मिळणार आहेत.  आम्ही काही  सभासद ताबा द्यायला तयार आहोत, पण काही सभासदांना  पर्यायी जागा अजून मिळाली नाही आणि म्हणून ते ताबा सोडू शकत नाहीत आणि    पूर्ण जागेचा ताबा मिळाल्यावरच बिल्डर आमचे भाडे द्यायला सुरु करणार आहे.    याबाबत कृपया मार्गदर्शन करावे.       एक वाचक, कोथरूड, पुणे   पुनर्विकास पाहावा करून अशी नवीन म्हण तयार झाली आहे.  पुनर्विकासाचा प्रत्येक टप्पा महत्वाचा असतो आणि प्रत्येक केस ही वेगळी असते. सभासदाला किती वाढीव जागा मिळणार, ,  आर्थिक मोबदला उदा. पर्यायी जागेसाठीचे भाडे, एजंट कमिशन , घर सामान हलविण्यासाठीचा ट्रान्सपोर्ट खर्च, कॉर्पस फंड इ. सोयी- सुविधा, अटींचा भंग झाल्यास काय पेनल्टी राहणार इ.  गोष्टी सोसा...

केवळ विमा पॉलिसी फॉर्म रिकामा ठेवला म्हणून क्लेम नाकारता येणार नाही.  ॲड. रोहित एरंडे. © मेडिक्लेम पॉलिसी ही अशी वस्तू आहे की जी प्रत्येकाने घेणे गरजेचे असते, पण शक्यतो वापरायची वेळ कोणावर येउ नये ! सध्याच्या काळात उपचार आणि हॉस्पिटल यांचे दर लक्षात घेता चांगली मेडिक्लेम पॉलिसी घेणे गरेजचे आहे (जरी मेडिक्लेम घेण्याचे प्रमाण फक्त २५-३०% लोकांमध्ये दिसून येते) जेणेकरून हॉस्पिटलची बिले परस्पर भागवता येतील. मात्र पॉलिसी घेण्यापेक्षाही ती घेताना जो फॉर्म भरला जातो - ज्यामध्ये प्रामुख्याने आपली एकंदरीत तब्येत आणि पूर्व-आजार यांची नीट आणि बिनचूक माहिती देणे क्रमप्राप्त असते. बरेचदा असा फॉर्म इन्शुरन्स एजंट भरून घेतात, . आपल्यापैकी किती जणांनी असे फॉर्म नीट वाचून आणि पूर्णपणे भरले आहेत आणि एजंटलाही सर्व माहिती दिली आहे, हे तपासून बघा. कारण बऱ्याचदा असे फॉर्म नीट भरले नाहीत, पूर्व-आजारांची माहिती दिली नाही म्हणून कंपनी क्लेम नाकारते आणि आजारपणातून सावरलेल्या लोकांना दुसरा धक्का बसतो पॉलिसी फॉर्म मधील माहितीची शहानिशा करण्यासाठी कंपनी मार्फत इन्शुरन्स अंडररायटर यांची नेमणूक...

  ऑनलाईन फ्रॉड   : खातेदारांना "सर्वोच्च"  दिलासा आणि बँकेला दणका  ! ॲड. रोहित एरंडे  सध्याच्या ऑनलाईन  जमा‍न्यात सायबर फ्रॉड    मोठ्या प्रमाणात वाढले आहे . त्यामध्ये वेगवेगळ्या पद्धतींचा अवलंब करून ऑनलाईन आर्थिक फसवणुकीच्या गुन्ह्यांची संख्या जास्तच आहे. रस्त्यावर वस्तू विक्री करणाऱ्यांपासून ते बँकांचे व्यवहार ऑनलाईन माध्यमातून होत आहेत.    सोयी तितक्या  गैरसोयी असे आपल्याकडे म्हणतात त्याप्रमाणे "वन क्लिक अवे " च्या  जमान्यात अशी  घटना  घडल्यावर, ,   कोणताही  खातेदार अगदी हतबल होऊन जातो कारण काही कळायच्या आत पैसे गेलेले असतात.  बऱ्याचदा बँक  खातेदार  अनावधानाने अश्या फ्रॉडचे बळी पडतात. पण जेव्हा एखादा असा गैरप्रकार घडतो ज्यात  खातेदाराची किंवा बँकेची चूक नसते,  तरीही अशी गेलेली रक्कम भरून देण्याची जबाबदारी बँकेची असते का,असा प्रश्न सर्वोच्च न्यायालयापुढे नुकताच उपस्थित झाला.  विविध कायदेशीर तरतुदी आणि आरबीआय नियमावली यांचा उहापोह केलेला दिसून येतो . गुहाहटी   उच्च न्यायालय...

 जागा वापरली नाही तरी देखभाल खर्च द्यावाच लागतो.  मी मुंबईला असतो आणि पुण्यामध्ये एका सोसायटीमध्ये इन्व्हेस्टमेंट म्हणून १ फ्लॅट घेतला आहे, मात्र तो फ्लॅट आम्ही बंद ठेवला आहे. आम्ही सोसायटीच्या कुठल्याही सोयी सुविधा वापरत नाही, तरीही सोसायटी आमच्याकडून देखभाल खर्च तसेच सिंकिंग फंड इ.  खर्च वसूल करते. तर अशी आकारणी कायदेशीर आहे का ? एक वाचक, मुंबई  सोसायटी असो वा अपार्टमेन्ट दोन्हीकडे सभासदांच्या वादाचे मूळ हे एकतर आर्थिक कारणांमध्ये किंवा इगो मध्ये असल्याचे दिसून येईल. आपल्या प्रश्नावरून हे आर्थिक विषयाशी निगडित आहे हे दिसून येते.  मेंटेनन्स द्यावाच लागतो.  आपली जागा इन्व्हेस्टमेंट म्हणून घेतली आहे का वापरण्यासाठी, का जागा भाड्याने द्यायची का कुलूप लावून बंद ठेवायची  हा सर्वस्वी त्या त्या सभासदाने ठरवायचे. पण सभासद स्वतः जागा वापरत असो किंवा नसो,  त्याने जागा भाड्याने दिली असेल किंवा नसेल, मासिक देखभाल खर्च (मेंटेनन्स, तसेच सिंकिंग फंड ) हा द्यावाच लागतो. ज्या प्रमाणे तुम्ही जागा वापरा किंवा नाही,  महानगरपालिका तुमच्याकडून प्रॉपर्टी टॅक्स वसू...

    साठे खत -  खरेदी खत : समज गैरसमज    :  ॲड. रोहित एरंडे.© एखाद्या मिळकतीमध्ये मालकी हक्क कसा मिळतो ह्या बाबत आपल्याकडे बरेच गैरसमज दिसून येतात. मा. सर्वोच्च न्यायालयाने अलीकडेच 'रमेश चंद वि. सुरेश चंद  (C.A. क्र. ६३७७/२०२२, निकाल दि. ०१/०९/२०२५) या याचिकेवर निकाल देताना   हे स्पष्ट केले की केवळ  पॉवर ऑफ ऍटर्नीच्या आधारावर किंवा साठे खताच्या आधारावर  जागा विकत घेणाऱ्याला जागेमध्ये मालकी हक्क मिळत नाही,  केवळ  योग्य स्टँम्प ड्युटी भरलेल्या नोंदणीकृत खरेदीखतानेच जागेमध्ये मालकी हक्क प्राप्त होतो.      या लेखाच्या अनुषंगाने या विषयाची थोडक्यात माहिती घेण्याचा प्रयत्न करू.     ७/१२ - प्रॉपर्टी कार्ड यांनी मालकी ठरत नाही.   एखाद्या मिळकतीमध्ये मालकी हक्क हा कुठल्याही २ किंवा अधिक  व्यक्तींच्या हयातीमध्ये  खरेदीखत, बक्षीसपत्र, हक्कसोड पत्र, वाटप-पत्र यांसारख्या नोंदणीकृत दस्तानेच, योग्य ते मुद्रांक शुल्क म्हणजेच स्टॅम्प ड्युटी आणि नोंदणी शुल्क भरूनच,  तबदील केला जाऊ शकतो ह...

  "आई-वडिलांपासून  स्वतंत्रपणे राहण्यासाठी टुमणे लावणे  हा नवऱ्याचा मानसिक छळच" - मा. सर्वोच्च न्यायालय.  नाण्याच्या दोन बाजू बघताना.. ॲड. रोहित एरंडे.© लग्नानंतर स्वतःचा संसार थाटून वेगळे राहणे हे आता काही नवीन नाही किंबहुना लग्न ठरविताना विवाह मंडळामधील फॉर्म मध्ये तसा रकाना  देखील असतो. समजून उमजून वेगळे राहणे आणि जबरदस्तीने, काहीतरी धमकी देऊन वेगळे राहण्यास भाग पाडणे ह्या मात्र २ वेगळ्या  गोष्टी आहेत. बऱ्याचदा वेगळे राहण्याचा हट्ट हे डिव्होर्स घेण्यामागचे एक कारण सध्या दिसून येते आणि असे प्रकार आपल्याला आजूबाजूला दिसून येतात. मात्र अशी मागणी पत्नीने करणे गैर आहे कि नाही आणि नवऱ्याच्या आई-वडिलांपासून  स्वतंत्रपणे राहण्यासाठी त्याच्यामागे  टुमणे लावणे हा नवऱ्याचा मानसिक छळ होऊ शकतो का ? आणि अश्या मागणीबरोबरच  सतत आत्महत्येच्या धमक्या देणे हाहि  नवऱ्याचा मानसिक छळच  होतो का ? असे प्रश्न विविध केसेसच्या माध्यमातून विविध उच्च न्यायालयांपुढे तसे मा. सर्वोच्च न्यायालयापुढे उपस्थित झाले. तर अशी मागणी सतत करणे हा नवऱ्याचा मानसिक छळ होत अ...

 श्वशुरगृहात विधवा सुनेचे हक्क.  ॲड. रोहित एरंडे © माझ्या मित्राचे नुकतेच अचानक निधन झाले. त्याच्या वडिलांची स्वकष्टार्जित भरपूर संपत्ती आहे, परंतु सासू-सासरे आणि त्यांची सून म्हणजेच माझ्या मित्राची बायको यांचे अजिबात पटत नाही, त्यामुळे ती दोन मुलांना घेऊन माहेरी गेली आहे. सासऱ्यांची स्वतःची भरपूर संपत्ती आहे, परंतु ते या सुनेला काहीही देणार नाही असे म्हणतात. सासऱ्यांना   अजून १ मुलगा आणि १ मुलगी पण आहेत. तर माझी मित्राची  बायको सासऱ्यांच्या मिळकतीवर हक्क सांगू शकते का, त्यासाठी केस करता येईल असा सल्ला काहींनी दिला आहे  ? मालकी हक्काबाबत आपल्याकडे अनेक गैरसमज आहेत त्यातील प्रमुख ३ गैरसमज नमूद करणे गरजेचे आहे   (१)  अनेक लोकांना असे वाटत असते कि वैवाहिक साथीदाराच्या मृत्यूनंतर केवळ उर्वरित जोडीदाराच आपोआप एकटा १००% मालक बनतो;  (२)   करारात पहिले नाव ज्याचे असते त्याचा हिस्सा किंवा अधिकार हा दुसरे नाव असलेल्यापेक्षा जास्त असतो आणि पहिले नाव असलेली व्यक्ती मयत झाली की  आपोआप सर्व हक्क दुसरे नाव असलेल्या व्यक्तीलाच मिळतो आणि (...

  "मोल" गृहिणीच्या कामाचे... कधी दिवसांपूर्वी कॉलेजमधील मित्रमंडळी बऱ्याच दिवसांनी एकत्र जमलो होतो. हास्य विनोद चालू होते. सगळ्यांची मुले, सध्या ज्यांना "चुणचुणीत" म्हणतात, ती देखील सामील झाली होती . काम-धंदयाबरोबरच घरातले काम पण सर्वांनी वाटून घेतले पाहिजे असा विषय चालू असताना एक मुलगा म्हणाला, घरकाम हे काही आमचे काम नाही, ते आई करते, मी बाबासारखा मोठा बिझनेसमन होणार, तो खूप काम करतो आणि पैसे कमावतो ... क्षणभर एकदम शांतता पसरली आणि आमचं मैत्रिणीच्या डोळ्यात टचकन पाणी आले. कॉलेज दिवसात टॉपर असणारी आणि नंतर स्वतःचे बुटीक सुरु करणारी हुशार मुलगी डोळ्यासमोर आली.   हे सर्व आठवण्याचे कारण म्हणजे दरवर्षी ३ नोव्हेंबर हा दिवस जागतिक गृहिणी दिवस म्हणून साजरा केला जातो. गृहिणी म्हणजे Housewife असे म्हणतात. मात्र २०२३ मध्ये तत्कालीन सरन्यायाधीश श्री. धनंजय चंद्रचूड यांच्या पुढाकाराने सर्वोच्च न्यायालयाने A Handbook on Combating Gender Stereotypes अशी पुस्तिका प्रसिध्द केली आणि त्यामध्ये सर्वप्रथम Housewife ऐवजी Homemaker हा शब्द वापरावा असे नमूद केले आहे. या ...

 नॉमिनी सभासदाला   मतदानाचा हक्क : ॲड. रोहित एरंडे © आमच्या फ्लॅटसाठी माझ्या वडिलांनी मला नॉमिनी नेमले होते त्याआधारे  वडिलांच्या मृत्युनंतर मी सोसायटीमध्ये सभासदत्व मिळविण्यासाठी अर्ज दिला, पण   सोसायटीने माझे नाव शेअर सर्टिफिकेटवर प्रोव्हिजनल सभासद म्हणून लावले आणि जो पर्यंत कोर्टातून वारसा हक्क प्रमाणपत्र अनंत नाही तो पर्यंत   मी  मतदान करू शकत नाही    असे म्हणून सोसायटी मला  कुठल्याही सभांमध्ये भाग घेऊन देत नाही. सोसायटी रिडेव्हल्पमेंटला जाण्याचे ठरवत आहे. कृपया मार्ग सांगा.  एक वाचक,  पुणे.  उत्तर : सोसायटीमध्ये मूळ सभासद मयत झाल्यानंतर त्याच्या वारसांमध्ये आणि नॉमिनी मध्ये बऱ्याचदा वाद निर्माण होतात .  परंतु सहकार कायद्यात   झालेल्या बदलाप्रमाणे कलम १५४(बी) हे नवीन कलम   ९ मार्च २०१९ पासून दाखल झाले आहे, . ज्यायोगे सभासदांच्या व्याख्येमध्ये  पहिल्यांदाच नॉमिनी म्हणून नेमलेल्या व्यक्तीला "प्रोव्हिजनल मेंबर " म्हणजेच  थोडक्यात  कारणापुरता  /तात्पुरता सभासद म्हणून म...

 मेंटेनन्स : सोसायटीमध्ये समान तर अपार्टमेंटसाठी क्षेत्रफळाप्रमाणे.   ॲड. रोहित एरंडे © काही दिवसांपूर्वी अपार्टमेंटसाठी जागेच्या क्षेत्रफळाप्रमाणेच मेंटेनन्स आकारता येईल असा निकाल मुंबई उच्च न्यायालयाने दिला. हा निकाल सोसायटीला देखील लागू होईल ना ? आमच्या सोसायटीमध्ये देखील २,३ आणि ४ बीएचके असे वेगवेगळे फ्लॅट आहेत. या निकालावरून आमच्याकडे सोसायटी व्हाट्सअप ग्रुपवर खूप चर्चा, भांडणे होत आहेत, तरी कृपया या विषयाचा खुलासा करावा.  एक वाचक, पुणे.  सर्वप्रथम आपण हा प्रश्न विचारल्याबद्दल आपल्याला धन्यवाद. या "स्पष्ट" निकालानंतर सुद्धा अनेक लोकांच्या मनात शंका-कुशंका उपस्थित झाल्याचे दिसून आले. सोसायटी असो वा आपार्टमेन्ट सभासदांमधील बहुतांशी वादाचे कारण हे आर्थिक बाबींबद्दल असते. मा. उच्च न्यायालयाने पुण्यातील प्रसिध्द ट्रेझर पार्क या ३५६ सभासदांच्या अपार्टमेंट बाबतीत जो निकाल दिला आहे तो म्हणजे गदिमांच्या भाषेत "अतर्क्य ना झालें काहीं, जरी अकस्मात" असे वेगळ्या अर्थाने म्हणता येईल. कारण मा. न्यायालयाने कोणताही नवीन कायदा सांगितला नसून १९७० पासू...

 रिडेव्हलपमेंट ७९अ  नियमावली केवळ मार्गदर्शक,  : मुंबई उच्च न्यायालय.  आमच्या सोसायटीच्या  रिडेव्हलपमेंटसाठी  आम्ही जनरल बॉडी मध्ये रितसर ठावर ठराव पास करून बहुमताने पुनर्विकासाचा निर्णय घेतला. नंतर टेंडर मागवून अंतिम ३ पैकी १ विकसक देखील निवडला. मात्र आता काही २-३ सभासद  कमिटी विरुध्द  आणि   ७९अ    नियमावली  पाळत नाही, मिटिंग चुकीची घेतली,    चुकीचा  बिल्डर निवडला, असे  खोटे आरोप करून  उपनिबंधक साहेबांकडे तक्रारी करत आहेत त्यामुळे आम्हाला  काम करणे  नकोसे झाले आहे. या बाबत काय करावे ?   त्रस्त सदस्य; कमिटी ., पुणे   रिडेव्हलपमेंट    पाहावे करून असे आम्ही नेहमी म्हणतो रिडेव्हलपमेंटचे प्रश्न हे काळे - पांढरे नसतात, त्याचा रंग  करडा असतो हे दिसून येईल.    रिडेव्हलपमेंटमधील वाढते  वाद लक्षात घेता महाराष्ट्र सरकारने सहकार कायदा कलम ७९अ अंतर्गत २००९ साली प्रथम आणि नंतर २०१९ साली सुधारित अशी     फक्त सोसायट्यांसाठी नियमावली जारी  ...

  कन्व्हेयन्स झाला नसल्यास सोसायटीच्या पुनर्विकासाचा मार्ग खडतर.   प्रश्न : आमच्या सायटीची स्थापना होऊन सुमारे ३५ वर्षे झाली आहेत. आता  बिल्डिंगची अवस्था बघता आणि सोयी-सुविधांचा अभाव असल्याने पुनर्विकास करण्यासाठी सभासदांचे. परंतु अद्याप सोसायटीच्या  नावे कन्व्हेयन्स झालेला नाही, प्रॉपर्टी कार्डवर सोसायटीचे नाव नाही. तरी या बाबत काय करावे, हे सर्व नवीन बिल्डर करून देईल का ?   सोसायटी सभासद, पुणे.  उत्तर : पुनर्विकास पहावा  करून , अशी नवीन म्हण आता प्रचलित झाली आहे. पुनर्विकास करण्यापूर्वी अनेक कायदेशीर बाबींची पूर्तता करणे गरजेचे असते आणि याची माहिती बरेचदा सभासदांना नसते आणि अशी पूर्तता झाली नसेल आणि  बाकी सर्व ठरले असले तरी पुनर्विकास प्रत्यक्षात सुरु होऊ शकत नाही. या मध्ये सर्वात महत्वाचे असते सोसायटीच्या नावाने कन्व्हेयन्स होणे आणि सोसायटीचे  नाव प्रॉपर्टी कार्ड सदरी असणे.        कन्व्हेयन्स म्हणजे   जागेमधील मालकी हक्क दुसऱ्याच्या नावे तबदील करणे, थोडक्यात खरेदी खत असे म्हणता येईल. भारतामधील  ...